Leptospirosis: Sakit mula sa Ihi ng Daga
VIEW MEDICINESAno ang Leptospirosis?
Ang leptospirosis ay isang malubhang impeksyong dulot ng leptospira bacteria na inilalabas ng mga hayop sa kanilang pag-ihi. Kadalasang nakukuha ito sa tubig-baha na kontaminado ng ihi ng daga. Bukod sa mga daga, maaari ring maging carriers o tagapagdala ng leptospira bacteria ang mga baka, baboy at aso. Mahalagang maging alerto sa sintomas ng leptospirosis kung napasugod sa baha lalo na kapag may sugat sa binti at paa.
Mga Sintomas ng Leptospirosis
Ang sintomas ng leptospirosis ay karaniwang nararamdaman 4 hanggang 14 na araw matapos ma-expose sa leptospira bacteria. Ito ang tinatawag na incubation period at sa oras na ito maaaring maramdaman ang mga sumusunod:
- Lagnat
- Pag-ubo
- Panginginig
- Sakit ng ulo
- Pagkahapo
- Pagkahilo at pagsusuka
- Pagtatae
- Pagkawala ng ganang kumain
- Pamamantal ng balat
- Pamumula ng mga mata
- Pagsakit ng mga kalamnan lalo na sa hita at likod
Maaaring lumubha ang leptospirosis at maging dahilan ng pagkamatay kapag hindi naagapan. Maaapektuhan ang mga lamang-loob tulad ng atay, baga, bato, puso at utak. Ang malubhang kasong ito ng leptospirosis ay tinatawag na Weil’s disease. Ito ang ilan sa mga sintomas:
- Paninilaw ng balat at ng puting bahagi ng mga mata
- Pamamaga ng mga bukung-bukong, paa at kamay
- Pananakit ng dibdib
- Seizures o matinding sumpong
- Pangangapos ng hininga
- Pag-ubo ng dugo
- Pagkawala ng ganang kumain
- Pamamantal ng balat
- Pamumula ng mga mata
- Pagsakit ng mga kalamnan lalo na sa hita at likod
Maaaring lumubha ang leptospirosis at maging dahilan ng pagkamatay kapag hindi naagapan. Maaapektuhan ang mga lamang-loob tulad ng atay, baga, bato, puso at utak. Ang malubhang kasong ito ng leptospirosis ay tinatawag na Weil’s disease. Ito ang ilan sa mga sintomas:
- Paninilaw ng balat at ng puting bahagi ng mga mata
- Pamamaga ng mga bukung-bukong, paa at kamay
- Pananakit ng dibdib
- Seizures o matinding sumpong
- Pangangapos ng hininga
- Pag-ubo ng dugo
Mga Sanhi ng Leptospirosis
Ang leptospirosis ay dulot ng leptospira bacteria na naninirahan sa bato ng mga hayop at nailalabas sa kanilang pag-ihi. Matagal ang buhay ng mga bacteriang ito – maaaring umabot ng ilang linggo o buwan kapag sila’y nasa tubig o lupa na. Maaaring maimpeksyon ng leptospira bacteria kapag ang kontaminadong tubig o lupa ay napunta sa loob ng bibig, ilong, mata, o bukas na sugat sa balat. Puwede rin itong makuha sa kagat ng mga daga o sa pag-inom ng tubig na kontaminado ng ihi ng daga. Bihira itong makuha ng tao mula sa kapwa tao, ngunit posible itong mangyari sa pakikipagtalik o sa pagpapasuso ng inang may sakit sa kanyang sanggol.
Paano Matutuklasan Kung Ikaw Ay May Leptospirosis?
Magkakaroon ng laboratory tests kung saan susuriin ang komposisyon ng ihi, dugo at cerebro-spinal fluid o likido na matatagpuan sa gulugod at utak.
Mga Gamot at Lunas sa Leptospirosis
Ang sakit na ito ay kadalasang naaagapan sa pamamagitan ng leptospirosis prophylaxis o ang pag-inom antibiotics tulad ng penicillin at doxycycline. Mahalagang tapusin ang pag-inom ng gamot ayon sa sabi ng doktor dahil maaaring bumalik ang bacteria kapag itinigil ang medikasyon. Para sa malubhang leptospirosis, kailangang ma-admit sa ospital upang mabigyan ng antibiotics nang direkta sa dugo. Kapag apektado na ang lamang-loob, maaari ring mangailangan ng medical ventilator at dialysis.
Paano Maiiwasan ang Leptospirosis?
Mabisang pag-iwas sa leptospirosis ang pag-iwas sa maruming tubig at lupa na maaaring kontaminado ng ihi ng mga hayop lalo na kung ikaw ay mayroong sugat. Kung hindi maiiwasan ang paglusong sa tubig-baha, magsuot ng proteksyon gaya ng bota at maging listo sa mga sintomas ng leptospirosis. Wala pang bakuna para sa mga tao laban sa leptospirosis ngunit mayroong bakuna para sa mga baka, aso at iba pang mga hayop. Kung sa iyong palagay ay posible kang makakuha ng bacteria mula sa iyong alagang hayop, magtanong sa isang veterinarian tungkol sa bakunang ito. Kung kayo ay makararanas ng sintomas ng leptospirosis, agad na pumunta sa inyong doktor upang kumonsulta at mabigyan ng tamang lunas ang inyong karamdaman.