DYSMENORRHEA: Sakit sa Puson Habang Nireregla

Ang dysmenorrhea ay mas kilala sa tawag na menstrual cramps na nagaganap tuwing may regla ang isang babae. Nagdudulot ito ng paninikip sa matris (uterus), na siya namang nagdudulot ng pananakit sa mga bahaging nakapalibot sa balakang at sa lower abdomen. Ito rin ay maaaring magdulot ng pananakit ng likod, pagtatae, at pagsusuka.

Madalas itong nararanasan ng mga babae sa pagsisimula ng kanilang regla at maaaring tumagal ang mga sintomas nito ng tatlong araw. Bagamat hindi ito masyadong nakakaabala sa mga gawain sa araw-araw, ang dysmenorrhea ay maaaring dulot ng umiiral na kondisyon na kinakailangan ng pagsusuri.

Ang pangunahing sintomas ng dysmenorrhea ay ang pananakit sa balakang o gilid ng tiyan. Maaari ding maramdaman ang pananakit sa hita o sa ibaba ng likod. Bukod sa mga sintomas ng menstrual cramps, maaari din itong magpalala ng ibang senyales ng pagreregla gaya ng mga sumusunod:

• Pagsusuka

• Pagsakit ng ulo

• Pagkahilo

• Pagiging sensitibo sa ilaw, tunog, o amoy

• Pagkahimatay

• Panghihina

• Pagtatae

Ang lahat ng sintomas na ito ay maaaring tumagal hanggang matapos ang regla ng babae. Hindi ito kadalasang nagdudulot ng malubhang kalagayan, ngunit maaari itong makaabala sa araw-araw na pamumuhay ng isang tao. Ang sobrang pananakit na dulot ng dysmenorrhea ay maaring makapigil sa paggalaw.

Ang pangunahing sanhi ng menstrual cramps ay ang paninikip ng matris dahil sa kemikal na prostaglandin. Ito ay karaniwang nangyayari sa panahon ng pagreregla. Sa sobrang paninikip, maaaring maipit ng matris ang mga nakapaligid na daluyan ng dugo na nagdudulot naman ng kawalan ng oxygen sa mga kalapit na kalamnan .

Ang dysmenorrhea ay maaaring primary o secondary depende sa sanhi nito. Kung ito ay dulot ng umiiral na kondisyon, ito ay secondary dysmenorrhea. Ngunit kapag ito naman ay naganap nang walang nauugnay na kondisyon, ito ay primary dysmenorrhea.

Ito ang mga karaniwang sanhi ng secondary dysmenorrhea:

• Endometriosis – Ito ang pinakamadalas na sanhi ng secondary dysmenorrhea. Ito ay ang kondisyon kung saan ang endometrium ay tumutubo sa labas ng matris.

• Adenomyosis – Kung ang endometriosis ay ang pagtubo ng endometrium sa labas ng matris, ang adenomyosis naman ay ang pagtubo nito sa kalamnan nito.

• Cervical stenosis – Ito ang paninikip ng lagusan ng matris.

• Fibroids – Ito ang tawag sa mga non-cancerous tumors na tumutubo sa loob o paligid ng matris.

• Pelvic inflammatory disease – Ang pelvic inflammatory disease ang dulot ng impeksyon na maaaring kumalat sa iba pang reproductive organs.

Sinasabing humihina ang pananakit na dulot ng dysmenorrhea habang tumatanda ang isang babae. Ito rin ay maaaring tumigil at hindi na bumalik pagkatapos ng panganganak.

Ang pagsusuri ay palaging nagsisimula sa pagtingin sa mga nakalipas na menstrual cramps ng isang babae. Dahil maaaring malubha o mahina lamang ang pananakit, walang tiyak na panukat ang sintomas ng dysmenorrhea. Gayunpaman, maaaring malaman ang kalubhaan nito gamit ang ibang nauugnay na sintomas gaya ng pagdurugo o pananakit sa ibang bahagi ng katawan.

Kasama rin sa pagsusuri ang pagtukoy sa mga kondisyon na posibleng magdudulot ng secondary dysmenorrhea. Ito ay mahalaga upang makapagbigay ng wastong paraan ng paggamot ng sintomas nito. Ang pagsusuri ay karaniwang isinasagawa gamit ang gynecologic ultrasonography, laparoscopy, at iba pang uri ng laboratory tests.

Ang pag-inom ng non-steroidal anti-inflammatory drugs at mga pain reliever o analgesics ay epektibong panggamot sa pananakit na dulot ng dysmenorrhea. Ang pag-inom din ng hormonal birth control pills ay makakatulong upang mapigilan ang paninikip ng matris. Mainam rin ang paggamit ng heat pads sa apektadong bahagi ng katawan upang humupa ang pananakit, ngunit hindi ito epektibong panggamot sa matagal na panahon. Sa kaso naman ng secondary dysmenorrhea, mahalagang maunawaan ang umiiral na sanhi nito upang maiwasan ang malubhang komplikasyon.  

Bagama’t walang siguradong paraan para maiwasan ang dysmenorrhea, maaaring mabawasan ang pananakit nito gamit ang mga sumusunod na paraan:

• Tamang ehersisyo

• Pag-inom ng supplements Pag-inom ng hormonal birth control pills (dapat ay may reseta ng doktor)